Het werken met zandbakken is een inzichtgevend werkvorm. Er wordt je gevraagd om een situatie die je bezig houdt symbolisch weer te geven in een bak met een laagje zand (op een tafel of op de grond kan ook als men dat prettiger vindt). Hiervoor is in de praktijk allerlei materiaal beschikbaar zoals zichtbaar op de foto op de pagina 'Panorama's'. Als dit klaar is wordt er een foto van gemaakt en dan wordt erover gepraat. Door het praten erover verschuiven dingen en de impact daarvan is voelbaar tijdens het praten erover maar ook direct zichtbaar in de gemaakte opstelling die verandert door de nieuwe inzichten. Er wordt gewerkt tot er een nieuw evenwicht ontstaat. Dit wordt weer vastgelegd op een foto. De foto’s worden ter plekke naar de cliënt gemaild of door de cliënt zelf gemaakt met zijn smartphone. Ze helpen om de inzichten te laten beklijven na de sessie.
Deze werkvorm blijkt vaak heel krachtig om situaties te verhelderen en om te snappen waarom bepaalde patronen ontstaan zijn en hoe ze veranderd kunnen worden.
Zo kan een bak er uitzien:
Het was totaal een nieuwe ervaring, ik ga naar een psycholoog. Ik wil scheiden, maar loop tegen vanalles aan. Hoe ik bij Johanna ben gekomen weet ik niet meer. Wat ik wel weet is mijn eerste sessie. Na wat te praten mag ik spelen in een soort zandbak. Ik mag poppetjes van oa playmobile gebruiken en allerlei beestjes. Zet je man eens neer, een grote beer. Mijn schoonouders werden een herdershond en een ander naar beest. Mijn kinderen zijn alle keren dat ik het heb gedaan hetzelfde popje gebleven. Toen alles stond, mocht ik mijzelf plaatsen. Ik pak het kleinste stokstaartje wat er in de kast stond en zette het tussen de honden en de grote beer. De emotie die toen los kwam, heeft mijn leven gered. Ik zag van een afstand wat er gaande was.
2 maanden later een nieuwe bak, ik ben inmiddels gescheiden. Plaats je schoonouders, nee hoor die passen niet meer in mijn bak. Mijn ex , die past er ook niet meer in. Mijzelf pak ik als olifant, ( midden in de bak ipv stokstaartje stond in een hoekje) nu mag ik dingen plaatsen die belangrijk zijn, het beeld op afstand word ik rustig van. De hele bak wordt gebruikt en ik voel mij sterk, ik mag nog wat schuiven en daar komen ook emoties bij vrij!!!!! Johanna vraagt wat ik zou willen worden en ik pak een orka. Maar dat wordt de derde bak.
Bak drie tevens mijn laatste bak, Assepoester de grootste pop uit de kast zet ik midden in de bak. Dat ben ik, terwijl ik hem plaats voel ik mijn kracht. De kinderen, de een staat heel dichtbij, de ander iets verder weg, ik mag dat kind dichter bij schuiven, maar dat voelt nu nog niet goed. Een nieuwe vriend staat ook iets verder, ook dat voelt prima zo en hoeft niet dichterbij geschoven te worden. Het werk, mijn golf, mijn familie en vrienden komen allemaal voor in bak. Iedereen wordt geschoven of ze goed staan, emoties komen vrij tijdens het schuiven, alleen maar blije sterke emoties. Ik doe het goed ik zie het en ik voel het. Ik heb geleerd om van afstand naar mijn leven te kijken, en daar naar te handelen. Een feestje, ik schuif nog zelden, want ik weet hoe mijn bak eruit ziet. Ik ben al 8 jaar gescheiden, maar geniet al 8 jaar van wat ik daar geleerd heb.
Janneke
Het werken met opstellingen in de zandbakken heeft mij echt geholpen een aantal zaken, bijna letterlijk, in een nieuw perspectief te zien. Dat geeft inzicht, en door opstellingen aan te passen kan je stappen maken om te komen tot een situatie waar je je beter mee voelt. Je kan dingen bijvoorbeeld letterlijk op afstand leren zetten of juist kijken waar je veiliger voelt.
Deze werkwijze maakt het echt mogelijk om ingewikkelde relaties op allerlei gebied heel concreet uit te beelden, en er wat mee te doen.
Evert